Bihevrebûna ewleh li Swîsreyê

Bixêrhatin!

Di Destûra Bingehîn a Federal a Swîsreyê de rêbazên herî girîng ên ji bo jiyana bi hev re ya li Swîsreyê hene. Destûra Bingehîn di ser hemû qanûnên din re derdikeve pêş. Tu qanûneke din nikare destûrê binpê bike.

Hemû mirovên li Swîsreyê xwedî maf û erk in ku bi Destûra Bingehîn a Federal a Swîsre û qanûnê ji wan re hatiye dayîn. Ev bêyî ku baweriyên kesekî (mînak siyasî, olî an civakî) derbas bibin.

Mafên herî girîng di Destûra Bingehîn a Federal de hatine destnîşankirin.

Ji bo her kesî xalên jêrîn giring in.

Hemû mirov li pêşberî qanûnê wekhev in. Cudakarî û nijadperestî qedexe ye.
Jin û mêr xwedî mafên wekhev in û mafê wan heye ku jiyana xwe bi destê
xwe diyar bikin.
Her kes azad e ku fikra xwe bêje heta ku heqaret û tehdîd li kesên din neke
û tundûtûjiyê li kesên din neke.
Hemû kes azad in ku ol û baweriyên xwe bi awayekî aştiyane pêk bînin.

Booklet „Bihevrebûna ewleh li Swîsreyê“

Poster „Bihevrebûna ewleh li Swîsreyê“

Di dema şîdetê de divê hûn çi bikin?

Li Swîsreyê her cure şîdet tê cezakirin – çi li cem gel, çi li malê di nav malbatê de. Ji bo parastin û piştgiriya we hin pêşniyar hene.

Ji bo her kesî xalên jêrîn giring in.

Mexdûrên şîdetê ne sûcdar in ji ber tiştên ku hatine serê wan. Tenê kesê ku sûc kiriye dikare bê sûcdarkirin.

Alîkariyê bistînin. Di rewşeke acîl de, telefonî 117 bikin. Her çend şîdet berê qewimîbe jî, divê hûn bi navendeke şêwirmendiyê û/an polîs re biaxivin.

Di dema çalakiya şîdetê de

Ger hûn di rewşekê de ne ku di dema çalakiyek tundûtûjiyê de tevbigerin, jêrîn biceribînin:

Di rewşeke acîl de, polîs agahdar bikin (telefonê 117) – Çêtir e ku du caran vî karî bikin.
Piştre xwe ji kesê tehdîdkar dûr bigirin û dostane bimînin.
Ji kesên din rasterast alîkariya çalak bipirsin an jî balê bikşînin ser xwe, mînak «Tu: bi çakêtê sor, gazî polîs bike.»

Piştî çalakiya tundiyê

Cihê sûcê neguherînin: Tu şopan xira nekin.
- Tiştekî rast nekin an jî paqij nekin.
- Divê hûn cil û bergên ku we li xwe kirine jî neşon.
Birînên laş bi lez û bez (herî zêde 72 saet) ji hêla dixtorê malbatê an li nexweşxaneyê ve bêne belgekirin. Belgekirin delîleke girîng e.
Alîkariyê bistînin. Têkilî bi navendek şêwirmendiyê an jî bi polîs re (hejmara acîl 117 an navendek polîsê ku hûn tercîh dikin).
Navendên şêwirmendiyê û polîs dê bêpere alîkariya we bikin.
Hûn dikarin bêyî agahdarkirina polîs bi navendek şêwirmendiyê re têkilî dayînin.
Kesên ku statûya îqameya wan a neqanûnî ye jî mafê şêwirmendiyê heye.
Ger zehmetiyên te yên ziman hebin, mafê te yê wergeriyê heye.

Ji navendek şêwirmendiyê alîkariyê bixwazin

Navendên şêwirdariyê yên cûrbecûr dê piştgiriyê bidin heke hûn rastî şîdetê hatin (li rûpela dawîn binêre):

Ew ê li te guhdarî bikin,
Ew ê mafên we û pêvajoyên sûcdar ên muhtemel rave bikin,
Ew ê ji we re alîkariya psîkolojîk saz bikin û
Heger tu bixwazî ew bi te re dibin cem polîs.

Hûn dikarin bêyî agahdarkirina polîs bi navendek şêwirmendiyê re têkilî dayînin. Navendên şêwirmendiyê tenê bi razîbûna we dikarin bi polîs re têkilî dayînin.

Alîkariyê ji polîsan bixwazin

Heger tu bixwazî di derbarê sûcekî sûc de polîs agahdar bikî (giliyê xwe bikî), tu dikarî bi şexsê xwe biçî navenda polîsê li Swîsreyê.

Polîs dê li ser bûyerê ji we bipirse û tiştên ku hûn dibêjin binivîse. Li gorî rewşê, ev dikare bibe stres.
Mafê we heye ku hûn ji navendek şêwirmendiyê şêwir bikin û kesek pêbawer bi xwe re bibin.
Ger bûyer bi şîdeta zayendî re têkildar be, heke gengaz be dê ji hêla kesek ji zayenda xwe ve were hevpeyvînkirin.
Ger delîlên we hebin, wek mînak wêne, tiştên cil û hwd, divê hûn vê yekê bi xwe re bibin û bidin ber destê polîs.
Ger zehmetiyên te yên ziman hebin, mafê te yê wergeriyê heye.

Di rewşên giran de, polîs dê lêkolînê bike ku kesek din û ne mexdûr polîs agahdar bike. Dozgeriya komarê an jî dadgeh wê li ser ceza biryarê bide.